با قرار گرفتن حرم مطهر امام رضا(ع) در دل شهر مشهد این شهر از دیرباز به عنوان شهری فرهنگی و مذهبی شهره عام و خاص بوده است به طوری که جهانیان، این شهر را به عنوان مشهد امام رضا(ع) می‌شناسند اما در کنار تمام زیبایی‌های معنوی و فرهنگی که درشهر مشهد وجود دارد و سالانه بیش از 25 میلیون زائر را شیفته خود می‌کند، اما در کنار این معنویت، شهر مشهد جاذبه‌های طبیعی فراوانی نیز دارد که آن را تبدیل به شهری توریستی کرده است.

از این رو در کنار زائران، گردشگران زیادی نیز به منظور بهره مندی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری وارد شهر مشهد می‌شوند بنابراین با توجه به حضور گسترده زائران و گردشگران در تمام ایام سال، شهر مشهد نیازمند امکانات و زیر ساخت‌های تفریحی و رفاهی برای ماندگاری صنعت توریسم و زیارت است.

از این رو توجه به جاذبه‌های طبیعی و تفرجگاه‌های شهر مشهد با توجه به حضور زائران، مجاوران و گردشگرانی که در طول سال به این مکان‌ها مراجعه می‌کنند یکی از ضرورت‌های صنعت گردشگری به شمار می‌رود.

یکی از این جاذبه‌های طبیعی "پارک جنگلی وکیل اباد" است که به دلیل قدمت، گستردگی و حفظ جاذبه‌های طبیعی علاقمندان به طبیعت را به خود جذب می‌کند.پارک جنگلی وکیل اباد یکی از تفرجگاه‌ها و مراکز ییلاقی مشهد است که در گذشته به "میر طراز" شهرت داشته و با مساحتی بالغ بر 70هکتار دارای باغی طبیعی و انبوه از درختان نار، کاج و درختانی کهنسال است و با اب قناتی که سرچشمه آن بند گلستان بوده آبیاری می‌شوند و رودخانه‌ای فصلی که فضایی دل انگیز در این پارک جنگلی ایجاد کرده است.

اگر به تاریخچه این پارک جنگلی برگردیم؛ این مکان در گذشته جزو املاک وکیل الرعایا حاج حسین ملک بوده که در سال 1348هجری شمسی به طور رسمی وقف عامه مردم شده است به همین منظور این ملک اکنون در اختیار شهرداری مشهد قرار دارد و منزل کوچک حاج حسین ملک نیز که در وسط باغ بنا شده است به عنوان موزه حیات وحش پذیرای عموم است.

پارک جنگلی وکیل اباد دارای 60هزار اصله درخت است که عمر انها به بیش از 100سال می‌رسد بنابراین در کنار جاذبه‌های تفریحی گردشگری یکی از جاذبه‌های زیست محیطی نیز به شمار می‌رود. 

اما از سال 83 که این پارک در اختیار شهرداری مشهد قرار گرفته است شاهد تغییرات زیادی در این پارک جنگلی بودیم به طوری که این پارک قدیمی با پستی و بلندی‌های طبیعی و درختان کاج وچنار از گذشته‌های دور به عنوان یکی از مراکز ییلاقی حاشیه  مشهد محسوب می‌شده و شهرداری با احداث خیابان، کف سازی معابر، ایجاد آب نما، اقامتگاه‌های موقت و تأسیسات بهداشتی و روشنایی بر امکانات این پارک افزوده است اما نباید فراموش کرد که پارک جنگلی وکیل آباد همانند جنگل گلستان یکی از جاذبه‌های طبیعی استان خراسان به شمار می‌رود بنابراین نباید دست خوش تغییرات زیست محیطی و تخریب قرار گیرد و در کنار حفظ منابع طبیعی این تفرجگاه؛ باید به زیرساخت‌های فرهنگی، تفریحی و رفاهی آن نیز توجه کرد.

سید حسن ریحانی، مدیر نظارت بر پروژه‌های عمرانی شهرداری مشهد در گفت وگو با خبرنگار مکتوب می‌گوید: پارک وکیل اباد دارای مساحتی به وسعت 259659 متر مربع به عنوان بزرگترین پارک جنگلی شهر مشهد از سال 1348 توسط حسین آقای ملک به صورت رسمی وقف استفاده عموم قرار گرفت.البته باغ وکیل اباد تا سال 83 تنها به عنوان یک باغ و تفرجگاه طبیعی مورد بهره برداری مردم قرار می‌گرفت و متاسفانه در این مدت به مکانی برای جولان اسب سواران تبدیل شده بود و عده ای نیز در این باغ به کسب و کارهای غیر قانونی می‌پرداختند.

وی می‌افزاید: سال 83 عملیات بازپیرایی این باغ آغاز شد و تا به امروز در 9 مرحله این بازپیرایی انجام شده است و مراحل دیگر نیز در حال پیگیری می‌باشد البته باغ وکیل اباد طی سالیان دستخوش اتفاقات زیادی بوده یکی از این اتفاقات حضور روس‌ها و اتراق انها در جنگل وکیل اباد بوده است، ضمن اینکه گفته می‌شود محمدرضا شاه پهلوی نیز به این مکان امده و بزم‌های وکیل الرعایا حاج حسین ملک نیز در این ملک صورت می‌گرفته است .

احیای سه قنات در پارک جنگلی وکیل اباد

ریحانی اظهار می‌کند:پس از فوت حاج حسین ملک در زمان جنگ تحمیلی و پس از ان نیروهای بسیج در این جنگل تمرین داده می‌شدند و امروز این مکان که شاهد حضور بزرگان زیادی بوده در اختیار زائران و مجاوران امام رضا(ع) قرار گرفته است اما همچنان درختان 100ساله این جنگل استوار هستند و قنات فرتوت آن که بیش از یک قرن به رودخانه و درختان را جلا می‌بخشید امروز هر چند همانند گذشته پر اب نیست اما نفس‌هایش هنوز هم به رودخانه و درختان پارک جنگلی وکیل آباد می‌رسد.

سه قنات در پارک وکیل اباد وجود دارد که در حال حاضر احیا و مورد بازسازی قرار گرفته اند چرا که این جنگل از روزگاران قدیم توسط همین سه قنات آبیاری می‌شده که آب ان از بند گلستان است هرچند طی سال‌های گذشته باغات اطراف با سو زدن به این قنات به طور غیر قانونی از این آب استفاده می‌کردند و این امر سبب خشک شدن و کم آب رودخانه شده است ضمن اینکه ریزش قنات به دلیل قدمتی که دارد سبب ریزش و مشکلات آبرسانی به این پارک جنگلی شده بود.

امکانات رفاهی با حفظ اصالت طبیعی

مدیر نظارت بر پروژه‌های عمرانی شهرداری مشهد می‌گوید: گسترش حضور شهروندان به این پارک سبب شد تا کمبودهای رفاهی در این مکان احساس شود بنابراین ایجاد پارکینگ، سرویس‌های بهداشتی، فروشگاه، نمازخانه، آلاچیق از جمله مواردی بود که در کنار روشنایی، کف سازی و ... در این پارک جنگلی فراهم شد.به طوری که در حال حاضر ایجاد 60چشمه سرویس بهداشتی، احیای 3هزار درخت با عمر 100ساله و کاشت 6هزار درخت و نگهداری از 70هزار درخت تنومند در کنار بازپیرایی این جنگل با بهره مندی از مصالحی طبیعی مانند سنگ و چوب از دیگر اقدامات صورت گرفته در این پارک جنگلی است.گونه‌های گیاهی موجود در این بوستان شامل افرا، کاج، توت، اشن،چنار و صنوبراست که هر سال 5هزار اصله نهال نیز کاشته می‌شود.

ریحانی عنوان می‌کند: پارک جنگلی وکیل آباد یکی از پارک‌های وسیع و قدیمی کلانشهر مشهد است که در 8 کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع شده و با بزرگراه عریض و زیبای وکیل آباد به میدان آزادی و پارک بزرگ ملت مشهد مرتبط می‌شود. از دیگر راه های ارتباط به پارک جنگلی وکیل آباد می توان به خط یک مترو مشهد اشاره کرد که از فرودگاه مشهد"جنوب شرقی مشهد" بوسیله خط 1 مترو به پارک جنگلی وکیل آباد"جنوب غربی مشهد" متصل می‌شود که مسافران، زائران و گردشگران می‌توانند بوسیله مترو در کمتر از 50 دقیقه به این پارک جنگلی زیبا دسترسی داشته باشند.

نقاط ضعف و قوت پارک وکیل آباد از زبان مردم

اکبر اسکندری یکی از زائرانی است که از شهر یزد به مشهد سفر کرده است وی که چندروزی را در پارک وکیل اباد اسکان دارد می‌گوید: یکی از مهمترین مشکلاتی که به نظر می‌رسد اکثر مردم در این پارک جنگلی با ان روبه ور هستند در وهله اول کمبود پارکینگ و سپس نبود کمبود اب اشامیدنی و شست و شوی ظروف است .

وی می‌افزاید: پارک وکیل اباد به نسبت بسیاری از پارک‌های جنگلی که تا به امروز رفته ام امکانات رفاهی و تفریحی خوبی برای خانواده ‌ها فراهم کرده است اما نباید این امکانات سبب تخریب جاذبه‌های طبیعی این پارک جنگلی شود.

اشکان میرعلایی زائر ترک زبانی است که به همراه خانواده اش روی یکی از تخت ‌های پارک وکیل آباد مشغول صرف شام هستند می‌افزاید: پارک وکیل اباد با توجه به گستردگی که دارد اما هیچگونه تابلوی ندارد به عنوان مثال مسیرهای ان به خوبی نامگذاری نشده است و فرزندانم چندین بار راه را گم کرده اند.البته نبود روشنایی کافی در برخی از قسمت‌های پارک نیز در این موضوع تاثیر گذار است.

وی ادامه‌ می‌دهد: هوا که روبه تاریکی می‌رود از بیشتر تخت‌هایی که در محوطه طبیعی پارک جنگلی گذاشته اند نمی‌توان استفده کرد چون روشنایی برای انها تعبیه نشده است پارکینگ نیز جوابگوی این حجم زائر و مسافر را ندارد.

فائزه همتی یکی از شهروندان مشهدی است که روزهای تعطیل از طبیعت این پارک جنگلی بهره مند می‌شود وی می‌گوید: پارک وکیل اباد به نسبت بسیاری از پارک‌هایی که در مشهد داریم به دلیل جاذبه‌های طبیعی مانند رودخانه و سرسبزی که دارد با استقبال بیشتر مردم و زائران و گردشگران روبه رو است ضمن اینکه قدمت و تاریخچه این جنگل نیز برای بسیاری از گردشگران جذابیت دارد اما متاسفانه امکانات رفاهی خوبی در ان تعبیه نشده است به عنوان مثال در روزهای تعطیل اکثر مردم با مشکل پارکینگ روبه رو هستند،نظافت آن به نسبت کمپ غدیر و پارک ملت بسیار ضعیف است بخصوص در قسمت رودخانه که با انباشت زباله گاهی روبه رو می‌شویم.

همتی می‌افزاید: البته گاهی وقت‌ها رفاهیات سبب می‌شود جاذبه‌های طبیعی آن گرفته شود شاید به همین دلیل پارک وکیل اباد برخلاف کمپ غدیر امکانات محدودتری برای زائران و مجاوران دارد با این وجود پارک جنگلی وکیل آباد یکی از مهمترین جاذبه‌های طبیعی شهر مشهد محسوب می‌شود که باید حفظ شود چرا که طبیعت مشهد در چند سال اخیر دست خوش ساختمان سازی، برج و رتوران و کافه در طرقبه، شاندیز و کمربند سبز مشهد شده است و به انکه جاذبه‌های طبیعی را حفظ کنید انها خراب می‌کنیم و در مقابل پارک و بوستان می‌سازیم .

تفرجگاه‌های طبیعی یکی از مهمترین سرمایه‌های هر کشوری محسوب می‌شوند و نبود این جاذبه ‌های طبیعی سبب آلودگی محیط زیست، الودگی هوا بی روح شدن شهر و مسائلی از این دست می‌شوند بنابراین به جای تخریب کوه‌ها و جنگل‌ها و ساخت برج‌های آسمان خراش بهتر است از جاذبه‌های طبیعی محافظت کنیم چرا که محطی زیست نیز میراثی گرانقدر محسوب می‌شود.